Stikstof belemmert heropening vliegbasis De Peel

[13-dec-2023] Het proces om vliegbasis De Peel te heropenen is stilgelegd. Daar worden door het Ministerie van Defensie verschillende redenen voor genoemd, maar een belangrijke reden wordt in de communicatie van Defensie niet vermeld. Stikstof is namelijk een belemmering voor de heropening van de vliegbasis en Werkgroep Behoud de Peel houdt dit scherp in de gaten!

Stelling van Defensie dat stikstof geen probleem is voor de vliegbasis, is onjuist

Eind september berichtte Defensie dat stikstof geen probleem is voor reactivering van vliegbasis De Peel. Defensie had door ingenieursbureau HaskoningDHV een onderzoek laten doen naar de stikstofuitstoot vanuit de basis. Er wordt geconcludeerd dat reactivering van de basis met de F-35’s niet zal leiden tot een grotere uitstoot van stikstof dan in de referentiesituatie voor de Wet natuurbescherming (10 juni 1994). Als argumentatie voor de referentiesituatie wordt teruggegrepen op de stationering van een squadron F-16’s en een ‘indicatieve’ geluidsruimte uit 1978.

Nieuwe vergunning noodzakelijk: stikstofrechten niet meer geldig

Na lezing van het rapport dacht WBdP meteen dat de conclusie waarschijnlijk niet juist is. Er is nu immers geen toestemming meer om te vliegen.
Daarvoor is een nieuw Luchthavenbesluit vereist. Dus kunnen er geen stikstofrechten meer ontleend worden aan het verleden.

Stikstofruimte te hoog ingeschat én geen bestaande geluidsruimte meer

Iemand van de werkgroep ‘De Peel – Zuidelijk Land van Cuijk’ is nog wat verder in de archieven gedoken. Uit dat onderzoek blijkt dat vliegbasis De Peel een reservebasis was en daarnaast heeft men ontdekt dat er ook geen bestaande geluidsruimte meer is.

Het feit dat vliegbasis De Peel een reservebasis was (en nog steeds is – volgens de huidige aanwijzing uit 2001) is belangrijk. Dit houdt in dat de vliegbasis maar enkele maanden per jaar werd gebruikt en dus niet het gehele jaar. HaskoningDHV gaat bij de bepaling van de stikstofruimte uit van de stikstofuitstoot van een jaarstationering met F-16’s. Van een dergelijke situatie is echter nooit sprake geweest, omdat vliegbasis De Peel een reservebasis was. In 1993 is de basis gedeactiveerd voor het vliegen met vastvleugelige toestellen. Oftewel: er mag nu niet met jachtvliegtuigen worden gevlogen.

Daar komt bij: de ‘indicatieve’ geluidsruimte uit 1978 is nooit wettelijk vastgesteld. Op grond van uitspraken van de Raad van State (1998, 2008) staat vast dat de geluidsruimte als basis voor een Aanwijzings- of Luchthavenbesluit geen betekenis heeft. Laat staan dat je daar een stikstofruimte aan zou kunnen koppelen.

Conclusie: een Wnb-vergunning is vereist

Vliegbasis De Peel heeft geen toestemming om te vliegen. Daartoe is een Luchthavenbesluit vereist. Een nieuw luchthavenbesluit betekent dat latente stikstofruimte vervalt. Er is dus geen geldige stikstof-referentiesituatie. Voor het vliegen met de F35’s zal daarom een vergunning volgens de Wet natuurbescherming vereist zijn, vanwege de toename van stikstofdepositie op de Peel.

Status luchthavenbesluit

De lopende procedure voor het luchthavenbesluit van vliegbasis De Peel is gestopt. WBdP had in 2019 samen met de milieufederaties van Brabant en Limburg gereageerd op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau voor de vereiste Milieueffectrapportage. Het heropenen van de basis wordt onderdeel van een nationaal plan. In december 2023 volgt waarschijnlijk meer informatie op de website van Defensie.